1. Khái niệm về Hoành Phi Câu Đối

Hoành phi

Định nghĩa: Hoành phi là những tấm bảng chữ được viết theo chiều ngang, thường treo ở trên cao, giữa gian nhà, hoặc phía trên cửa ra vào trong các công trình kiến trúc như đình, chùa, miếu, từ đường và nhà thờ họ. Nội dung trên hoành phi thường là những câu chữ ngắn gọn, thể hiện những giá trị văn hóa, đạo đức, tâm linh hoặc châm ngôn sống.

Hoành phi câu đối là một trong những đồ thờ cúng truyền thống của người Việt, thường xuất hiện trong các gia đình, đình chùa, nhà thờ họ, và các công trình tâm linh khác. Hoành phi là những tấm bảng ngang treo trên cao, còn câu đối là những dải chữ treo dọc hai bên. Cả hai đều mang những câu chữ ý nghĩa, thể hiện sự kính ngưỡng, tôn trọng tổ tiên và thần linh.

Câu đối

Định nghĩa: Câu đối là hai câu văn hoặc thơ được viết đối nhau, thường treo song song ở hai bên cửa hoặc cột nhà, đình, chùa, miếu, từ đường, và trong nhà riêng, nhất là vào dịp Tết Nguyên Đán. Nội dung câu đối thường phản ánh những giá trị đạo đức, triết lý sống, lời chúc phúc hoặc những tư tưởng thâm thúy. Mỗi cặp câu đối phải cân xứng về cả số lượng chữ và ý nghĩa.

Hoành phi Câu đối gỗ sơn Pu
Hoành phi Câu đối gỗ sơn Pu

2. Ý nghĩa của Hoành Phi Câu Đối

Hoành phi câu đối không chỉ là vật trang trí mà còn chứa đựng những giá trị văn hóa, tâm linh sâu sắc. Hoành phi thường ghi lại những câu chữ chúc phúc, cầu an, còn câu đối thường là những lời dạy, triết lý sống hoặc ca ngợi công đức của tổ tiên. Sự kết hợp giữa hoành phi và câu đối tạo nên một bức tranh tổng thể, nhắc nhở con cháu về đạo lý uống nước nhớ nguồn và giữ gìn nề nếp gia phong.

3. Hình dáng và Hoa văn họa tiết

Hoành phi câu đối thường có hình dáng chữ nhật dài nằm ngang. Các hoa văn, họa tiết trên hoành phi câu đối rất phong phú và tinh xảo, thường là các hình ảnh Tứ quý: Tùng, Cúc, Trúc, Mai biểu hiện của 4 mùa, Tứ Linh: Long, Lân, Quy, Phụng là 4 loài vật linh thiêng, bát bảo: 8 đồ vật linh thiêng của bát tiên, hoa sen, mây trời, biểu tượng của sự thanh cao, linh thiêng và vĩnh cửu. Các nghệ nhân khéo léo chạm khắc những hoa văn này tạo nên sự sinh động, cuốn hút và tăng thêm giá trị thẩm mỹ cho bộ hoành phi câu đối.

Hoành phi câu đối dát vàng ta
Hoành phi câu đối dát vàng ta

4. Kết cấu của Hoành Phi Câu Đối

Kết cấu của hoành phi câu đối thường chắc chắn và bền vững, được chế tác từ các loại gỗ quý. Các tấm hoành phi và câu đối được ghép nối tỉ mỉ, có thang én phía sau để tránh mo, không chỉ đảm bảo về mặt thẩm mỹ mà còn về độ bền. Phần viền ngoài thường được trang trí bằng những đường nét chạm khắc cầu kỳ, tinh xảo, giúp tạo điểm nhấn cho sản phẩm.

5. Kích thước Hoành Phi Câu Đối

Kích thước của hoành phi câu đối có thể thay đổi tùy theo không gian và nhu cầu của từng gian thờ. Để đạt được sự cân đối và hài hòa, người ta thường lựa chọn kích thước dựa trên thước Lỗ Ban và các nguyên tắc phong thủy. Thông thường, hoành phi có chiều dài từ 1m27, 1m53, 1m75, 1m97, 2m17, 2m35…Chiều rộng của Hoành phi tỷ lệ với chiều dài của hoành phi. Còn câu đối có chiều cao từ 1m53, 1m75, 1m97, 2m17, 2m35, 2m55,… Chiều dày quy chuẩn của hoành phi câu đối thông thường từ cổ truyền đến này là 3cm. Hiện nay có vài cơ sở muốn làm tăng độ dày như 4cm, 5cm để thu hút khách hàng mà không để ý đến lối truyền thống của cha ông. Người xưa vẫn có câu “nhà thô đồ thanh” (Bản chất ngôi nhà hình dáng vốn thô kệch, nặng nề cần có các đồ trang trí có tính nghệ thuật, uyển chuyển, thanh thoát). Việc có một bộ hoành phi câu đối đẹp đẳng cấp người xưa xem trọng nhất phải kể đến kiểu dáng mẫu mã, hoa văn đường nét thanh thoát, sống động. Vì vậy để treo một bộ hoành phi câu đối lên đẹp cần bộ hoành phi câu đối có đường nét hoa văn đẹp sắc nét, mang tính nghệ thuật để tạo nên cho không gian chung của ngôi nhà vẻ đẹp hài hòa, ngắm càng lâu càng thú vị. Hơn là việc chạy theo trào lưu đồ to, đồ khủng khiến không gian sống nặng nề.

Mẫu Hoành phi Câu đối gỗ Mít đẹp
Mẫu Hoành phi Câu đối gỗ Mít đẹp

6. Cách treo và bài trí Hoành Phi Câu Đối

Hoành phi câu đối thường được treo ở những vị trí trang trọng nhất trong nhà như gian thờ tư gia, nhà thờ họ, từ đường, đền, miếu, phủ hoặc đình chùa. Hoành phi thường được treo ngang trên cao, chếch hơi ngả xuống để người đọc trực diện vào chữ của hoành phi, còn câu đối treo dọc hai bên hoành phi, treo trực tiếp vào tường hoặc nếu nhà có cột thì được treo 2 bên cột. Có thể nói hoành phi câu đối là lớp ngoài cùng của gian thờ, phô bày và đề cao việc học hành, tri thức trước tiên. Khi bài trí, cần chú ý đến sự cân đối, hài hòa giữa hoành phi và câu đối, đảm bảo tính thẩm mỹ và phong thủy.

7. Chất liệu gỗ

Hoành phi câu đối thường được làm từ các loại gỗ quý như:

  • Gỗ Dổi: Nhẹ, bền, ít cong vênh, dễ chạm khắc.
  • Gỗ Mít: Mềm, dẻo, màu sắc đẹp, mang tính tâm linh cao.
  • Gỗ Gụ: Cứng, chắc, màu nâu sẫm, vân gỗ đẹp.
  • Gỗ Hương: Thơm, bền, chống mối mọt.
  • Gỗ Gõ: Cứng, chắc, chịu lực tốt.
  • Gỗ Vàng Tâm: Bền, ít bị mối mọt, màu sắc đẹp.

8. Chất liệu sơn

  • Sơn Son Thếp Vàng, thếp bạc: Là loại sơn cổ truyền đặc trưng của Việt Nam, mang lại vẻ đẹp rực rỡ, sang trọng và quý phái, thường dùng cho các bộ hoành phi câu đối cao cấp. Do sơn son thếp vàng là loại sơn mang tính chất cổ truyền theo lối sơn mài nên không phải chất gỗ nào cũng kết hợp được. 3 chất gỗ phù hợp với sơn son thếp vàng, thếp bạc được người làng nghề Sơn Đồng từ xưa tới nay áp dụng: gỗ Dổi, gỗ Mít, gỗ Vàng tâm. Để có bộ đồ thờ đẹp và bền theo thời gian bạn hãy liên hệ với người thợ trong làng nghề để được tư vấn cụ thể không nên áp dụng theo cảm nghĩ của mình.
  • Sơn PU: Bảo vệ gỗ tốt, tạo độ bóng, dễ vệ sinh, phù hợp với hầu hết các loại gỗ, thời gian nhanh.

    Hoành phi gỗ Hương
    Hoành phi gỗ Hương

9. Đặt mua tại Đồ thờ Khai Minh

Để sở hữu những bộ hoành phi câu đối đẹp, chất lượng, quý khách có thể đặt mua tại Đồ thờ Khai Minh. Chúng tôi chuyên cung cấp các sản phẩm hoành phi câu đối được chế tác tinh xảo từ các loại gỗ quý, đảm bảo chất lượng và giá trị thẩm mỹ cao. Khách hàng sẽ được tư vấn chi tiết về cách bài trí, lựa chọn kích thước và chất liệu phù hợp với không gian thờ cúng của gia đình. Liên hệ với Đồ thờ Khai Minh để biết thêm chi tiết và nhận được sự phục vụ tận tâm nhất.

Hoành phi câu đối là biểu tượng của văn hóa tâm linh, là niềm tự hào của mỗi gia đình Việt Nam. Việc chọn lựa và bài trí hoành phi câu đối không chỉ thể hiện sự tôn trọng tổ tiên mà còn góp phần làm đẹp không gian sống. Hãy để Đồ thờ Khai Minh giúp bạn mang lại không gian thờ cúng trang trọng, thiêng liêng và đầy ý nghĩa.