Nguồn gốc của Tòa cửu long
Theo truyền thuyết, khi mới sinh ra, Tất Đạt Đa Cồ Đàm đi 7 bước, dưới chân nở ra 7 đóa hoa sen đỡ chân, một tay chỉ lên trời, một tay chỉ xuống đất. Theo niềm tin tôn giáo, khi đó có 9 con rồng phun nước tắm cho Phật sơ sinh, các tầng trời mở ra và chư thiên cùng mừng rỡ, các cõi Phật trong quá khứ hoan hỉ. Phạm Thiên và Đế Thích phát tâm nguyện hỗ trợ cho ngài. Hình tượng này được tạo thành một tòa gọi là Cửu Long (9 rồng), có 9 đầu rồng hiện ra xung quanh tượng Thích Ca Sơ Sinh. Tùy chùa mà tòa Cửu Long to hay nhỏ, cầu kì hay không. Tòa lớn thì đủ 9 rồng, vô số thần thánh, chư phật ở xung quanh. Chùa nhỏ thì sơ sài đơn giản. Tòa Cửu Long thường đặt ngay sau hương án chính, ở tầng thấp nhất, bên dưới các bộ Tam tôn.
Tòa Cửu Long tại chùa là một biểu tượng văn hóa tâm linh quan trọng trong truyền thống Phật giáo Việt Nam. Mang theo hình ảnh cửu long uốn lượn, tòa thờ này không chỉ thể hiện sự tinh tế trong nghệ thuật mà còn ẩn chứa những ý nghĩa sâu sắc về niềm tin và tâm linh của con người.
1. Nguồn Gốc Của Tòa Cửu Long
Theo truyền thuyết, khi Tất Đạt Đa Cồ Đàm (sau này trở thành Đức Phật Thích Ca Mâu Ni) ra đời, Ngài đã bước đi bảy bước và dưới chân Ngài nở ra bảy đóa hoa sen. Trong khoảnh khắc thiêng liêng đó, chín con rồng phun nước tắm cho Phật sơ sinh, các tầng trời mở ra và chư thiên cùng hoan hỉ chào đón. Sự kiện này được coi là dấu hiệu cho sự xuất hiện của một bậc thầy vĩ đại, và từ đó, hình tượng Tòa Cửu Long ra đời, với chín đầu rồng hiện lên xung quanh tượng Phật Thích Ca Sơ Sinh.
- Biểu tượng của sự che chở: Hình ảnh cửu long không chỉ là biểu tượng của sức mạnh và quyền lực mà còn thể hiện sự che chở và bảo vệ của các vị thần linh đối với nhân loại.
2. Ý Nghĩa Tâm Linh
- Sự kết nối với các tầng trời: Tòa Cửu Long không chỉ là một cấu trúc kiến trúc mà còn tượng trưng cho mối liên hệ giữa con người và các tầng trời, giữa trần gian và thiên đàng. Đây là nơi mà các tín đồ có thể giao thoa với thế giới tâm linh, cầu nguyện và tìm kiếm sự bình an.
- Biểu hiện của lòng thành kính: Tòa Cửu Long thể hiện sự tôn kính của tín đồ đối với Đức Phật và các vị thần linh. Việc đặt tòa cửu long ngay sau hương án chính tạo ra không gian trang trọng, giúp tăng thêm sự thiêng liêng cho buổi lễ thờ cúng.
3. Vị Trí và Tính Năng Sử Dụng
- Đặt tại vị trí trang trọng: Tòa Cửu Long thường được đặt ở tầng thấp nhất, ngay sau hương án chính, bên dưới các bộ Tam Tôn. Vị trí này giúp tăng cường sự thiêng liêng và tạo ra không gian yên tĩnh cho việc thờ cúng.
- Không gian thờ tự: Tòa Cửu Long là nơi tín đồ có thể thể hiện lòng thành kính, cầu nguyện và tỏ bày tâm tư, nguyện vọng của mình lên các vị thần linh.
4. Tính Thẩm Mỹ và Nghệ Thuật
- Nghệ thuật điêu khắc tinh xảo: Tòa Cửu Long thường được chế tác từ những chất liệu gỗ quý, như gỗ mít, với các họa tiết và đường nét tinh xảo. Điều này không chỉ thể hiện vẻ đẹp mà còn tôn vinh tài năng của các nghệ nhân.
- Sơn son thếp vàng: Bề mặt tòa cửu long thường được hoàn thiện bằng lớp sơn son thếp vàng, mang lại vẻ lấp lánh, sang trọng cho không gian thờ cúng. Sự lấp lánh này không chỉ tạo ấn tượng thị giác mà còn thể hiện lòng tôn kính đối với các vị thần linh.
Tòa Cửu Long tại chùa không chỉ đơn thuần là một tác phẩm nghệ thuật mà còn là biểu tượng tâm linh quan trọng, thể hiện lòng tôn kính và niềm tin của con người vào sức mạnh của các vị thần. Sự hiện diện của tòa cửu long trong không gian thờ tự mang đến sự kết nối giữa con người và vũ trụ, giữa hiện tại và tâm linh, góp phần làm phong phú thêm đời sống tâm linh của cộng đồng.
